1750 Pitgam
Maison Mortuaire Mattheus Clavel
Cabaretier


Pages 1 à 9 de 27

Source: ADN J466 176
Transcription et traduction faîtes par Fabrice Bassot après trois mois d'étude du flamand ancien
Page 1
Pitgam- Staedt inventaris ende verdeel van
de naergelaten gederen bevonden ten sterfh[uÿs]e van mattheus Cavel fi[liu]s pieter den soone pieter ende den geseÿden pieter
junior heeft den geseÿden mattheus
ghewonnen bÿ marie anne jonckheere
fi[li]a jooris ghewonnen bÿ - - - - -
galliaert overleden op de prochie van
pitgam op den - - - april 1750
Zaligher memorie desen staedt ghemackt
ten versoucke proffÿtte ende op het te
kennen gheven van marie therese fi[li]a
pieter Baleghem ghewonnen bÿ marie
de rouck blÿfveghe ten desen sterfh[uÿs]e
mitsgaeders in proffÿtte van jan
bap[tis]te oudt vÿfthien jaeren en half
den zoone van den overleden die hÿ
ghewonnen heeft t’sÿnnen tweeden
huÿwelÿcke bÿ marie joanne boidet
fi[lia] pieter ghewonnen bÿ francoise
pepein mitsgaeders in proffÿtte
------------
Pitgam- Etat d’inventaire et de partage des biens délaissés retrouvés en la maison mortuaire de Matthieu Cavel, fils de Pierre le fils de Pierre, et le dit Pierre le jeune avait engendré le dit Matthieu près de Marie Anne Jonckheere fille de Georges engendrée par - - - - - Galliaert, décédé sur la paroisse de Pitgam le - - - avril 1750 de pieuse mémoire. Cet état fait à la requête, pour le profit et pour la connaissance de Marie Thérèse, fille de Pierre Baleghem engendrée près de Marie de Rouck survivante de cette maison mortuaire ainsi qu’au profit de Jean Baptiste âgé de quinze ans et demi, le fils du défunt qu’il avait engendré en son deuxième mariage près de Marie Jeanne Boidet, fille de Pierre engendrée près de Françoise Pepein, ainsi qu’au profit
Page 2
van pieter folquin david oudt ontrent
de twalf jaeren, Item mattheus
joannes Lodevicus oudt ontrent de
thien jaeren, Item mattheus albertus
sixtus oudt vier jaeren eÿndelÿnghe
marie joanne therese oudt ontrent de
drÿe jaeren t’saemen vier kÿnderen
van den overleden die hÿ ghewonnen
heeft t’sÿnnen derden ende Lesten
huÿwelÿcke bÿ dese blÿfveghe
maeckende soo t’saemen vÿf kinderen
van den overleden, staende de selve
weezen verweest ter weezerie der prochie
ende heerl[ichede] van pitgam onder de
vooghdie paterneel van francois
Cavel woonende op de prochie van
Zegherscappel hemlieden oom paterneel

Dient genotteert dat joanne Constantia
------------
Page 2
de Pierre Folquin David âgé d’environ
douze ans, de Matthieu
Jean Louis âgé d’environ
dix ans, de Matthieu Albert
Sixte âgé de quatre ans, et enfin
de Marie Jeanne Thérèse âgée d’environ
trois ans, tous les quatre enfants
du défunt qu’il avait engendrés
en son troisième et dernier
mariage près de cette survivante,
ce qui fait en tout cinq enfants
du défunt, ces mêmes orphelins
étant placés en l’orphelinat de la paroisse
et seigneurie de Pitgam sous la
tutelle paternelle de François
Cavel, habitant sur la paroisse de
Zegerscappel, leur oncle paternel.

Il est noté que Jeanne Constance

Page 3
ghewonnen heeft t’sÿnnen Eersten
huÿwelicke bÿ joanne bresite fi[li]a
Joseph Claÿs is commen te sterven
veerthien daeghen voor den sterfdagh
van desen overleden van staedt sal ghemackt
woorden ende hier naer ghebrocht
onder het passÿf dienende alhier maer voor

M[emori]e
Desen staedt ghemackt door mÿ
onderschreven geredt Clercq in deele
der prochie ende heer[liched]e van pitgam
hier toe aensocht desen 13. 7bre
1751 ende voleÿndt als int slodt
desen gheseÿt staedt
------------
Avait engendrée de son premier
mariage près de Jeanne Brigitte, fille
de Joseph Clays est venue à mourir
quatorze jours avant le jour de la mort
de ce défunt dont l’état [de biens] est
à faire et ici il est ci-joint porté
au passif "servant ici pour rappel".

Pour mémoire
Cet état établi par moi
soussigné juge clerc en partage
de la paroisse et seigneurie de Pitgam
demandé ici ce 13 septembre
1751 et complété ainsi qu’[il figure] en clôture
dudit état.

Page 4
Copie van den Contracte
van huywelicke tusschen
den overleden ende dese
blÿf[vegh]e ghemackt

Alsoo apparent huÿwelick staedt
te geschieden indien t onse moeder
de heÿlighe Cattholÿche appostolÿcke
ende roomsche kercke het selve is
permitteerende tusschen mattheus
Cavel fi[liu]s pieter wedewaere geassisteert
met s[ieu]r Joannes Cornelis Coudevÿlle
ter Eender ende marie therese baleghem
fi[li]a pieter Jonghe dochter hedent
gheslackt van vooghdie gheassisteert
met sieur guille de rouck haeren
vooght ende ghecooren bÿstaenden man
welcke apparente Conjoncten
ghestipuleert hebben voor Eenighen
bant van huÿwelicke ofte ondertrauwe
de naervolghende pointen ende ar[tic]len
------------
Page 4
Copie du contrat
de mariage fait
entre le défunt et
cette survivante :

Ainsi l’acte de mariage apparent
qui sera fait pourvu que notre mère
la Sainte Eglise catholique apostolique
et romaine le permette
entre Matthieu
Cavel, fils de Pierre, veuf, assisté
par sieur Jean Cornille Coudevylle
d’une part, et Marie Thérèse Baleghem,
fille de Pierre, jeune fille,
libre de tutelle, assistée
par sieur Gilles de Rouck son
tuteur choisi comme témoin, [d’autre part]
lesquels ont affirmé leur union
apparente par un unique
ban de mariage ou fiançailles
les points et articles suivants

Page 5
te weten dat den Lanstlevende van
beÿde de apparente Conjoncten incas
van gheen kÿndt ofte kÿnderen bÿ
hemlieden Lichaemen gheprocreert sal
hebben ende proffÿtteeren vooren uyt den
sterfh[uÿs]e van den Eersten commende te
overlÿden alle sÿnne ofte haere cleederen
lÿnwaert baguen ende juweelen t’sÿnnen
ofte t’haeren hoofde halze ende
Lichaeme dienende gheene ghesondert
nochte ghereserveert met Lidecant ofte
Coutse t’beste ten sterfhuÿse te
bevÿnden als oock den besten Coffer
ofte Casse ende boven dien voor Eene
schoonigheÿt ofte preciput de somme
van twee hondert guldens permissie
te haelen uÿt d’Eerste ende gereetste
goederen van den sterfhuÿse ende in
Contrarien ghevalle in Cas van
------------
Page 5
à savoir que celui qui vivrait le plus longtemps des deux de l’union envisagée, en cas de nul enfant ou d’enfants recevoir et profiter - mis hors la succession du premier venant à mourir - de tous ses habits, linge, bagues et bijoux servant à sa tête, à son cou et à son corps, sans être partagés ni réservés, ainsi que le meilleur bois de lit ou couche se trouvant dans la maison mortuaire de même aussi le meilleur coffre ou armoire, et en outre pour une beauté? ou préciput la permission d’extraire des premiers et des plus disponibles? des biens de la maison mortuaire une somme de deux cent florins, et dans le cas contraire en cas
Page 6
kÿndt ofte kÿnderen bÿ hemlieden
beÿde lichaemen gheprocreert ofte
staende ghebooren te woorden soo sal
den Langstlevenden van beÿde de
apparente Conjoncten maer alleenelick
hebben ende proffÿtteeren alle sÿnne
ofte haere Cleederen bedde ghestoffeert
als oock den besten Coffer soo hier
vooren geseÿt staedte ende aengaende
de pointen ende ar[tic]len alhier niet
geroert sal achtervolght woorden de
ghedecreteerde Costume der prochie ende
heerlichede van pitgam actum tot
pitgam desen twÿntighsten junÿ
1739 ende waeren geteeckent t’marcq
van mattheus Cavel die verclaert niet
te Connen schrÿven t’marcq van
marie therese baleghem die verclaert
niet te Connen schrÿven g: b: de
rouck J: C: Coudevÿlle ende als
------------
Page 6
d’enfant ou d’enfants procréés par leurs deux corps ou en apparence de naître alors celui qui vivrait le plus longtemps des deux de ce mariage vraisemblable se trouvant seul aurait et profiterait de toutes ses garnitures de lit ainsi que du meilleur coffre ainsi que dit dans l’état ci-dessus et concernant les points et articles ici non prévus, ils devraient être traités [selon] la coutume décrétée de la paroisse et seigneurie de Pitgam. Acte [dressé] à Pitgam ce vingtième de juin 1739 et ont signé : marque de Matthieu Cavel qui déclare ne savoir écrire, marque de Marie Thérèse Baleghem qui déclare ne savoir écrire, G. B. de Rouck, J. C. Coudevylle et en
Page 7
present p: J: mattheus

Naer Collatie accord[eer]t
met het origineel alhier
ghesien is de selve
bevonden te accordeeren tog

De blyf[ev]e heest ghedeclareert niet te
weten van Eenighte gronden van Erfve
ofte besette renten desen sterfh[uÿs]e
Comp[]e dit met declaraetie van den
vooght dienende alhier maer voor
M[emori]e Prÿsie van alle de meubilaire ende huÿscatheu effecten ten desen sterfh[uÿs]e bevonden Op de Vaute Camer Alvooren ten noortwest houcke
------------
Page 7
présence de P. J. Mattheus.

Après collation conforme
à l’original vu ici
sur lequel les mêmes
se sont accordés

La survivante a déclaré ne rien savoir de
quelque fonds d’héritage ou de rente
hypothéquée concernant cette maison mortu-
aire, ceci [concorde ?] avec la déclaration du
tuteur "servant ici pour rappel"

Pour mémoire
Prisée de tous les
meubles et catheux secs
trouvés dans cette maison
mortuaire

Chambre sur la voûte
En premier, du côté nord ouest
.
Page 8
van de selve vaute Camer staedt
Eene casse diendende voor bedde
met de slaepÿnghen daer inne
als oock Een Caffen bedde met
gelÿck hooft[]e pluÿmen hoof[t]e
paer Laeckens met twee spaensche
sergien ende de gordinnen voor de
Coutse de gordinne voor de
vensters met de voeÿen voor de
twee viersteden vÿf tafels
twee bancken brander Een
entwÿntigh mattestoelen (de belle
met sÿn behanck – biffé) vier galleÿschen
talliooren tinnen waeterpot
ende galleÿschen pinte ghedeckt
= 96 : 0 : 0
(= 102 : 0 : 0 - biffé)

In den keucken

Eenen toogh tanghe schoppe
Capmes twee vleeschvorcken
Schuÿmspaen twee roosters
------------
de cette même chambre sur voûte se tient
une armoire servant de lit
avec les couchages en dedans
de même aussi un lit de balle avec
des oreillers identiques, oreillers de plumes,
une paire de draps avec deux serges
espagnoles* et des rideaux devant le
lit, des rideaux devant les
fenêtres avec des volants devant les
deux cheminées, cinq tables,
deux bancs, une crémaillère, vingt
et une chaises en osier, (la cloche
avec sa suspension - biffé), quatre assiettes
en faïence, un pot à eau en étain
et une pinte en faïence avec couvercle.
= 96 : 0 : 0
(= 102 : 0 : 0 - biffé)

Dans la cuisine
Un comptoir, [une] pince, [une] pelle,
[un] hachoir, deux fourchettes à viande,
[une] écumoire, deux grils,


* Couvertures.
Page 9
Cooperen Lepel trochschreper
Blecken Lichte iseren pot de
voeÿe voor den heirt ses metaelen
Candelaere vÿf tinnen platteelen
drÿe portacheeten thien gelÿcke
schootels drÿe gelÿcke limonade
Lepels drÿe tinnen Cannen
vier gelÿcke pinten twee bacxkens
twee half bacxkens ende een
stuÿver matken gelÿcken
mostaert pot ende soudvat
twÿntigh onder galleÿschen
als greizen maete Cannen vier
stoop Cannen ses gelÿcke pinten
tinnen waeterpot Jock met
sÿn haecken Cats seven haumes
glaeze back met ses endertigh
glaezen strÿckiser met sÿn
binisere vÿf galleÿschen
platteelen ses gelÿcke talliooren
------------
Page 9
[une] cuiller en cuivre, un racloir à pétrin, une lampe en fer blanc, un pot en fer, les volants devant l’âtre, six chandeliers en métal, cinq assiettes en étain, trois vases, dix écuelles identiques, trois cuillers à limonade identiques trois carafes en étain, quatre pintes identiques, deux augets, deux demi-augets et une petite mesure à stuÿver, un pot à moutarde et une salière semblables, vingt pots à mesure en faïence ou en grès, quatre pots à mesure d’une contenance de deux pots, six pintes identiques, un pot à eau, une palanche avec ses crochets, cats, sept serpes, une cuve en verre avec trente cinq verres, un fer à repasser avec ses recharges, cinq plats en faïence, six assiettes identiques,

1786palmaert etat 1750clavel2

Page créée par Stevenoot pierrele 15/10/09.